Amsterdam, 11 september 2021 – Morgen speelt het Nederlands team hun eerste wedstrijd van het EK in Italië. De selectie voor dit EK ziet er behoorlijk anders uit dan de groep die eerder dit jaar nog het OKT speelde.

Dik vier weken geleden schreef ik al een stuk over de spelers die afgevallen waren, maar waar toen officieel nog niets over bekend was gemaakt. Daarna bleef het vanuit de bond lang stil maar op 30 augustus werd ik via de mail uitgenodigd om op donderdag 2 september jl. samen met ‘een select aantal journalisten’ deel te nemen aan een ‘rondetafelsessie’ waarbij Tjerk Smeets de ‘rebuild’ van het Nederlands team zou toelichten.

Tijdens die sessie, nu dus anderhalve week geleden, werd een A4’tje uitgedeeld met daarop 23 van de 24 namen van de EK-selectie, en daaruit kon opgemaakt worden dat mijn eerder geschreven stuk qua ontbrekende namen in ieder geval klopte.

Dat is nu dus alweer anderhalve week geleden en inmiddels is de 24ste naam ook bekend en is er door een blessure ook nog iemand afgevallen en vervangen.

Maar het belangrijkste verhaal is niet wie er nu wel of niet geselecteerd is. Het belangrijkste verhaal is hier die aangekondigde ‘rebuild’ en wat de gedachtegang erachter is. Dat vind niet alleen ik, maar ook de bond hecht daar gezien de rondetafelsessie kennelijk waarde aan. Het was dan ook treurig om te zien dat er slechts een handvol journalisten aanwezig was om het verhaal aan te horen, en ook dat ik er in de Nederlandse media helemaal niets van heb teruggezien of gehoord.

Naast communicatiemedewerker Seb Visser en Directeur Stefaan Eskes was alleen Technisch Directeur Tjerk Smeets aanwezig namens de KNBSB. Op zich opmerkelijk omdat je zou verwachten dat bij het bekendmaken van de selectie in ieder geval ook de eindverantwoordelijke, bondscoach Evert-Jan ‘t Hoen, aanwezig zou zijn.

Maar genoeg over wie er wel en niet aanwezig was en door naar de inhoud. Om te beginnen was het best een aardig verhaal over verjonging en bouwen met een nieuwe generatie. En als je niet weet hoe de Nederlandse honkbalwereld in elkaar zit dan zou je zelfs kunnen denken dat ze goed bezig zijn daar bij de KNBSB. Maar niets is minder waar.

Ik moet ook eerlijk zeggen dat ik zo teleurgesteld was in wat ik daar te horen kreeg dat ik er moedeloos van werd. Dat is dan ook de reden waarom het tot nu heeft geduurd voordat dit stuk klaar is. Want heeft het nog wel zin? Heeft het nog wel zin aan de zijlijn te lopen roeptoeteren terwijl de mensen bij de bond keer op keer domme beslissingen nemen? Het ergste is misschien wel dat de verenigingen het allemaal laten gebeuren. Die onverschilligheid zorgt ervoor dat de bond het honkbal in Nederland op het tweede plan kan zetten en daarmee de sport in Nederland kapot maakt, en dat gaat helaas al lang niet meer langzaam.

Bij de sessie werd om te beginnen duidelijk dat niet alleen Smeets schuldig is aan het uithollen van het Nederlandse honkbal, inclusief de Hoofdklasse, maar dat Eskes daarbij staat te applaudisseren. Daarmee is de kans dat er vanuit de bond kaders gesteld worden voor het selectiebeleid die goed zijn voor het honkbal in Nederland wel verkeken. Alles voor het geld van het NOC*NSF want zonder dat geld wordt de Hoofdklasse gereduceerd tot een “Mickey Mouse-competitie”, niet mijn classificatie, maar het is de classificatie die Eskes meer dan één keer gebruikte.

Een nogal kromme redenering want ondertussen doet de bond bijzonder weinig aan het verbeteren van de Hoofdklasse en gaat al het geld van het NOC*NSF naar de nationale teams. De Hoofdklasse heeft eigenlijk alleen maar last van het demotiverende selectiebeleid en het continu omgooien van de competitieschema’s om toernooien voor de verschillende nationale teams mogelijk te maken.

De bond zou bijvoorbeeld kunnen zoeken naar een systeem waarbij talent beter verdeeld wordt over de clubs, maar dat moeten de clubs zelf maar doen. Dat is hun verantwoordelijkheid en daar wil de KNBSB zich verder niet mee bemoeien.

Desgevraagd zegt Smeets zich ook helemaal niet verantwoordelijk te voelen voor de Hoofdklasse. Het is niet meer dan prettig als de Hoofdklasse een hoog niveau heeft. Op die manier kunnen de U18- en U23-spelers die nog geen Amerikaanse prof- of college-avontuur zijn aangegaan in Nederland nog een beetje op niveau trainen en spelen. Een beetje jeugdopleiding dus. Daarbij is de Hoofdklasse ook een aardig intermezzo voor de profs die de MLB niet halen en gedurende het jaar van profcompetitie naar profcompetitie hoppen. Je moet dan bijvoorbeeld denk aan de competities in Mexico, Australië, Puerto Rico of de Dominicaanse Republiek. Ook handig als die spelers even geen club hebben maar wel in de selectie voor het EK zitten bijvoorbeeld. Daar hadden ze voor het OKT van dit jaar aan moeten denken.

Smeets heeft dan ook geen hoge pet op van de Hoofdklasse en de Hoofdklasse-spelers, en hij gaat er dan ook vanuit dat de toekomst van het Nederlands team vooral gezocht moet worden bij de profs die nu al en in de toekomst in het buitenland spelen. Hij geeft daarbij aan dat dat er op dit moment zo’n 60 zijn waar naar gekeken kan worden, en dat is exclusief de spelers met een Nederlands paspoort die in de MLB uitkomen.

En daarmee komen we ook meteen uit op het antwoord dat Smeets gaf op de vraag wat voor hem en het Nederlands team de stip op de horizon is. Smeets ziet namelijk niet één stip, maar drie stippen.

De eerste stip is de WBC die hoogst waarschijnlijk in 2023 gespeeld gaat worden en waar Nederland al voor geplaatst is. Het akelige met de selectie voor dat toernooi is dat ook Major League-spelers mogen meedoen. Met Simmons, Profar, Schoop, Gregorius, Albies en Jansen heb je natuurlijk een heel ander team dan wanneer zij niet meedoen. Het probleem hierbij alleen is dat het lang niet zeker is dat deze spelers van hun club toestemming krijgen of überhaupt zelf wel willen als dat de voorbereiding van het seizoen in gevaar brengt.

Voor de tweede stip die gezet wordt, de Premier12 die waarschijnlijk in 2024 gespeeld gaat worden, geldt min of meer hetzelfde, alleen heb je het dan niet over de spelers die op het 40-man roster staan bij een MLB-club, maar over alle spelers die daar onder zitten, dat zijn dus die eerder genoemde 60 spelers.

Het is echt onbegrijpelijk dat je de toekomst van het Nederlands team af laat hangen van spelers waarvan je geen idee hebt of je wel of niet over ze kan beschikken.

De derde en laatste stip op de horizon van Smeets is helemaal een onzekere factor, want dat zijn de Olympische Spelen van 2028 in Los Angeles. Het is namelijk nog helemaal niet zeker dat honkbal dan op de kalender staat. Er zijn honkballiefhebbers die denken dat dit al een gelopen koers is, maar het IOC is helemaal niet zo happig op het toevoegen van een sport die weigert de beste atleten naar het toernooi te sturen. Daarbij wil het IOC het aantal atleten sowieso terugbrengen én het liefst ook een betere verdeling tussen mannen en vrouwen. Ja, I know, als honkbal erbij komt dan komt softbal er voor de vrouwen waarschijnlijk ook bij, maar dat zijn dan nog steeds heel veel extra atleten en heel wat minder extra speelsters dan extra spelers.

Kortom, Smeets ziet niet alleen stippen, maar hij ziet ze ook vliegen.

Ondertussen lijkt het erop dat Eskes handig de Hoofdklasseclubs heeft bespeeld en ze heeft meegenomen in de illusie dat het echt allemaal niet kan zonder NOC*NSF-geld. Er zou daarbij gesproken zijn over hoe het niveau van de teams in de Hoofdklasse dichter bij elkaar gebracht zou kunnen worden waardoor de Hoofdklasse een aantrekkelijkere competitie wordt.

Dat laatst zou natuurlijk heel mooi zijn, een beetje meer spanning en structureel meer kansen voor teams die niet Curaçao Neptunus of L&D Amsterdam heten, maar daarbij is nu wel afgesproken dat dit moet gebeuren door alle clubs naar dat hoogste niveau te tillen. Iedereen moet dus op het niveau van Curaçao Neptunus en L&D Amsterdam gebracht worden.

Het schrikbeeld Mickey Mouse-competitie lijkt dus gewerkt te hebben, maar realistisch is het natuurlijk niet. Ik snap ook best dat clubs zeggen dat ze die ambitie hebben, maar in de praktijk zijn die clubs gewoon grotendeels communicerende vaten. Er komen niet ineens 60 toptalenten in Nederland bij die over de mindere clubs verdeeld kunnen worden. Ik denk dat je minimaal 6.000 nieuwe leden moet hebben om te komen tot 60 toptalenten die ervoor kunnen zorgen dat de Hoofdklasse beter wordt. En je hebt geen glazen bol nodig om te weten dat dat niet gaat gebeuren. Nog sterker het wordt de komende jaren alleen maar minder in Nederland en ik heb nog geen enkel plan zien langskomen dat daar verandering in zal brengen.

Dus nogmaals: clubs laat je horen, doe iets, stop de waanzin en zorg dat het weer gaat over ledengroei en niet meer over topsport of het Nederlands team. De verhoudingen zijn weg.